หัตถกรรมพื้นบ้าน
ฮิดะ ฮารุโยชิ
คือเครื่องเขินที่เริ่มผลิตขึ้นมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 17 และ ‘ฮารุโยชิ’ คือหนึ่งในเทคนิคในการทาแลคเกอร์ที่ใช้แลคเกอร์ ชนิดโปร่งใส มีลักษณะเด่นคือการคงความสวยงามของลายไม้ของเครื่องเขินไว้ดังเดิม แม้มีการทาแลคเกอร์โปร่งใสนี้หลายครั้งเพื่อให้ลายไม้ลอยเด่นขึ้นมาแต่ด้วยการผสมผสานแลคเกอร์ทาให้ชิ้นงานเปลี่ยนไป ทาให้ก่อนและหลังทาดูเป็นของคนละชิ้นกันไปเลย นอกจากนี้มีสีเหลืองและสีแดง พอกาลเวลาผ่านไป สีที่ทาก็จะค่อยๆเปลี่ยนไป ในบรรดางานเหล่านั้นมีผลิตภัณฑ์ที่เป็นงานพื้นเมืองที่ทากันเรื่อยมาตั้งแต่แรก ได้แก่ ถ้วย ถาด เป็นต้น แต่สมัยนี้มีผลิตภัณฑ์แบบใหม่ๆ ได้แก่ กล่องข้าว เครื่องประดับ อีกด้วย ถือว่าเป็นผลิตภัณฑ์พื้นเมืองที่สามารถใช้ได้อิสระ ใครก็สามารถใช้ได้ ไม่เพียงนาไปใช้เฉพาะวันพิเศษแต่ยังนาไปใช้ในชีวิตประจาวันได้
ร้านที่วางจำหน่ายฮิดะฮารุโยชิ
|
ชื่อร้าน |
ที่อยู่ |
|---|---|
| Fukuju Shikkiten, Ltd. | เลขที่6 Kamiichinomachi, Takayama city |
|
Fukudaya Co.,Ltd. |
เลขที่72 Sakuramachi, Takayama city |
| Fujiya Shikkiten, Ltd. | เลขที่62 Kamisannomachi, Takayama city |
| Matsuzawa Shikkiten, Ltd. | เลขที่6 6Chome, Hanasatomachi, Takayama city |
| Tozawa Shikki, Ltd. | เลขที่115 Sakuramachi, Takayama city |
| Yamada Shunkeiten, Ltd. | เลขที่111 1Chome, Oshinmachi, Takayama city |
งานแกะสลักไม้อิชิอิอิทโต
คือผลิตภัณฑ์งานไม้ที่เริ่มผลิตตั้งแต่ศตวรรษที่ 19 คาว่า ‘อิชิอิ’คือเป็นวัสดุไม้เหมาะสาหรับการแกะสลักที่มีลายไม้สวยงาม เป็นหนึ่งในชนิดต้นไม้ที่ขึ้นบนภูเขาฮิดะ งานแกะสลักไม้อิชิอิอิทโตคือการใช้มีดแกะสลักที่มี 40 – 50 ชนิดแกะสลักไม้อิชิอิ จุดเด่นอยู่ที่การแกะสลักทิ้งรอยบากจากมีดแกะสลักโดยไม่ให้ติดสีทาให้เห็นเป็นริ้วๆคล้ายคลื่น และอีกจุดเด่นคือสีมันวาวของลายไม้และเนื้อไม้เพิ่มขึ้นไปตามกาลเวลา แต่แรกเดิมทีเริ่มจากการทาเนะซึเคะ（※）และในปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ตั้งแต่พวกกุญแจเล็กๆไปจนถึงผลิตภัณฑ์ชิ้นใหญ่ ได้แก่ ของตั้งวางต่างๆ เช่น พระพุทธรูป แกะสลักรูปสัตว์ เป็นต้น นอกจากนี้มีงานที่ขบวนรถในเทาศกาลทาคายามะมีงานไม้แกะสลักอิชิอิอิทโตประดับตกแต่งไว้บางส่วนด้วย เนื่องจากเป็นงานฝีมือทาจากมือทีละชิ้นๆจึงได้สี รูปทรง แตกต่างกัน ทาให้ไม่มีชิ้นไหนเหมือนกันเลย นอกจากนี้ถือว่าเป็นงานหัตถกรรมพื้นเมืองที่สามารถใช้งานได้หลากหลาย ไม่ว่าจะนามาทาเป็นเครื่องประดับหรือตกแต่งภายในอาคาร
※ อธิบายเกี่ยวกับเนซึเคะ
เนะซึเคะ คือ หนึ่งในอุปกรณ์ยึดที่ใช้สาหรับแขวนเชือกด้ายกับสายคาดโอบิของกิโมโนเพื่อแขวนกระเป๋าหนังขนาดเล็ก(ไว้ใส่เงิน ของกิน เครื่องเขียน ยาและของชิ้นเล็กอื่นๆ) แขวนกล่องใส่บุหรี่ ตอนเดินไปไหนมาไหน ซึ่งใช้กันตั้งแต่ศตวรรษที่17โดยนาไปเหน็บไว้เหนือสายคาดโอบิที่ทาให้เห็นเด่นชัดและนาปลายเชือกด้ายของกระเป๋าดังกล่าวมาเกี่ยวไว้วัฒนธรรมของเนะซึเคะได้พัฒนามาพร้อมกับวัฒนธรรมกิโมโนที่ใช้เป็นเครื่องประดับแสดงความอู่ฟู่
ร้านที่วางจำหน่ายงานแกะสลักไม้อิชิอิอิทโต
|
ชื่อร้าน |
ที่อยู่ |
|---|---|
|
ร้านแกะสลัก Genda |
เลขที่57 Shimonimachi, Takayama city |
|
ร้านแกะสลัก Kawakami |
เลขที่158 2Chome, Oshinmachi, Takayama city |
| Ki no kaze | เลขที่26 Kamiichinomachi, Takayama city |
| ร้านแกะสลัก Suzuki | เลขที่2 1Chome, Hatsudamachi, Takayama city |
| ร้านแกะสลัก Tsuda | เลขที่37-9 2Chome, Okamotomachi, Takayama city |
| ร้านแกะสลัก Tsuchiya | เลขที่1 5Chome, Tenmanmachi, Takayama city |
| Chou Yuu An | เลขที่44 Kamisannomachi, Takayama city |
| ร้านแกะสลัก Yamashita | เลขที่590 1Chome, Kamiokamotomachi, Takayama city |
เครื่องเผา (เครืองเคลือบและเครื่องปั้นดินเผา)
ที่ทาคายามะมีเครื่องปั้นดินเผาอยู่ 4 แบบด้วยกัน
ชิบุคุซะยะกิ คะมะโมะโตะ โฮะโคะคุชะ
ต้นศตวรรษที่ 19 หลังจากได้สร้างเตาเผา ได้มีการรวบรวมช่างฝีมือเครื่องปั้นดินเผายอดฝีมือทั่วทั้งญี่ปุ่น เนื่องจากสถานที่สร้างเตาเผามีชื่อว่า “ชิบุคุซะ” จึงได้ให้ชื่อเครื่องปั้นดินเผาว่า “ชิบุคุซะยะกิ” (เผาที่ชิบุคุซะ) ผลิตภัณฑ์เป็นเครื่องปั้นดินเผาสีขาวที่ทาด้วยมือและมีการวาดภาพที่มีจุดเด่นอยู่ที่การใช้สีสดวาดด้วยมือลงบนภาชนะ ผลิตภัณฑ์เน้นไปทางภาชนะใส่อาหาร งานทุกชิ้นทาด้วยมือทั้งสิ้น ไม่มีการผลิตทีละมากๆด้วยเครื่องจักร
ชิบุคุซะริวโซงะมะ
เป็นเครื่องปั้นดินเผาตอนต้นศตวรรษที่ 19ที่แปลกออกไปแม้แต่ในญี่ปุ่นเองเมื่อเทียบกับเครื่องปั้นดินเผาและเครื่องเคลือบอื่นๆที่มีอยู่ในตอนนั้นความเป็นมาเหมือนกับ “ชิบุคุซะยะกิ คะมะโมะโตะ โฮะโคะคุชะ” แต่ตอนหลังมีการทาแยกรูปแบบออกไปที่ไม่ได้มีแค่เครื่องปั้นดินเผาเท่านั้นแต่มีทาเป็นเครื่องเคลือบด้วย ในปัจจุบันทากันมาถึงรุ่นที่ 7 แล้ว พอเปลี่ยนรุ่นทีก็มีการเปลี่ยนรูปแบบที่มีความเฉพาะตัวขึ้นไปอีกผลิตภัณฑ์มีจุดเด่นอยู่ที่ภาพวาดที่มีความปราณีตและเป็นงานละเอียดมากๆ ช่วยเพิ่มเสน่ห์สาหรับผู้ชมภาพที่อยู่บนถ้วยสาเก แจกันดอกไม้และไหอีกด้วย
ยะมะดะยะกิ
ต้นศตวรรษที่ 18มีเครื่องปั้นดินเผาที่อยู่มานานที่สุดในดินแดนแถบนี้ แรกเริ่มเดิมทีเครื่องปั้นดินเผาชนิดนี้ทาขึ้นมาเพื่อใช้ในชีวิตประจาวันสาหรับชาวนาและคนเมือง ผลิตภัณฑ์มีจุดเด่นอยู่ที่การใช้สีน้าตาลที่ดูแล้วให้ความสงบเยือกเย็น ทาให้ดื่มด่าความเรียบง่าย ดูไม่ฟุ้งเฟ้อ
โคะอิโตะยะกิ
เป็นเครื่องปั้นดินเผาที่เริ่มตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 17ที่ผ่านมาโดนหยุดชะงักมาแล้ว 2 ครั้ง เครื่องปั้นดินเผาชนิดนี้ในปัจจุบันถูกสร้างขึ้นมาหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ผลิตภัณฑ์มีจุดเด่นอยู่การเคลือบผิวคงความดั่งเดิมที่มีสีโคบอลล์ฟ้าเข้ม ตอนใช้ครั้งแรกๆอาจจะรู้สึกสากๆแต่พอใช้ไปเรื่อยๆภาชนะจะรับสัมผัสผิวมือและสีจะเปลี่ยนไป
ที่อยู่ของโรงเผาแต่ละแห่ง
|
ชื่อร้าน |
ที่อยู่ |
|---|---|
|
Shibukusayaki Kamamoto Houkokusha |
เลขที่63 Kamininomachi, Takayama city <<ร้านขายโดยตรง>> |
|
|
487 8Chome, Kamiokamachi, Takayama city<<ที่ทำเครื่องปั้นดินเผา>> |
| Shibukusayaki Ryuuzou Kama |
เลขที่4249-29 Shingumachi, Takayama city |
| Yamadayaki |
เลขที่1197 Yamadamachi, Takayama city |
| Koitoyaki | เลขที่136 1Chome, Kamiokamotomachi, Takayama city |
เครื่องเรือนฮิดะ
ในอาเภอทาคายามะและบริเวณโดยรอบมีทรัพยากรไม้ป่าที่สมบูรณ์และมีผู้มีฝีมือด้านงานโยธาที่สืบทอดต่อๆกันมาที่เรียกว่า “ช่างฝีมือแห่งฮิดะ”(ทาคุมิ=มีฝีมือ) ทาให้งานด้านแปรรูปไม้ค่อนข้างเฟื่องฟูในแถบนี้ มีการผลิตเครื่องเรือนตั้งแต่ศตวรรษที่ 20 และเครื่องเรือนที่ผลิตในย่านนี้เรียกว่า “เครื่องเรือนฮิดะ” “เครื่องเรือนฮิดะ” มีจุดเด่นอยู่ที่โครงสร้างแข็งแรงที่เกิดจากการใช้เทคนิคดัดไม้และเทคนิคแปรรูปที่เยี่ยมยอดจึงเป็นสิ่งหนึ่งที่คนนิยมในดีไซน์ที่สวยงามจากการใช้สีของไม้และลายไม้ ไม่ว่าผลิตภัณฑ์ไหน ไม่ว่าจะเป็น เก้าอี้ที่นั่งแล้วรู้สึกสบาย โต๊ะทางานและโต๊ะทั่วไปที่แข็งแรง ต่างใช้เทคนิคชั้นสูงที่ดึงจุดเด่นของไม้และให้ความรู้สึกอบอุ่นจากสีของไม้ อยากให้ทุกท่านได้ใช้เครื่องเรือนและนามาเป็นส่วนหนึ่งในการใช้ชีวิตของท่าน ซึ่งงานผลิตขึ้นมาอย่าทะนุถนอมโดยดินแดนที่ให้ความสาคัญกับไม้และเติบโตมาพร้อมกับไม้แห่งนี้
